RAK JĄDRA

Jądra są gruczołem wydzielania wewnętrznego, produkującym hormony męskie oraz nasienie (spermę). Zawieszone są pod prąciem w worku zwanym moszną. Z resztą ciała jądra łączy powrózek nasienny, w którym przebiegają naczynia krwionośne, nasieniowody oraz nerwy. Rak jądra występuje rzadko, jest jednak najczęstszym nowotworem młodych mężczyzn w wieku pomiędzy 15. a 35. rokiem życia.

Nowotwory jądra są prawie wyłącznie guzami pierwotnymi – to znaczy powstają w obrębie tego gruczołu. W rzadkich przypadkach pewne rodzaje nowotworów jąder mogą powstać w płucach lub w jamie brzusznej, a rozwijają się tam z resztek tkanek embrionalnych stanowiących pozostałość komórek płodowych, z których tworzą się jądra. Przebieg nowotworu jądra może być błyskawiczny lub powolny, a zależy to przede wszystkim od jego rodzaju. Jednak niezależnie od wszystkiego droga inwazji takich guzów jest podobna: w momencie kiedy guz nacieka powrózek nasienny, komórki nowotworu mogą łatwo penetrować do naczyń krwionośnych lub limfatycznych oraz okolicznych węzłów chłonnych. Kiedy dostaną się do naczynia, komórki guza szybko rozsiewają się po całym ustroju, umiejscawiając się najczęściej w płucach, wątrobie, kościach oraz w mózgu.

Guzy jądra należą do nowotworów najlepiej poddających się terapii. Rzadko są przyczyną zgonu chorych. Nawet jeśli rozpoznanie następuje już w fazie rozsiewu guza, rokowanie nadal jest dobre.

Przyczyny powstawania nowotworów jądra są nieznane. Około 10% guzów jąder powstaje u mężczyzn z wnętrostwem – czyli jądrami niezstąpionymi do worka mosznowego we wczesnym dzieciństwie. Niepłodni mężczyźni są bardziej narażeni na rozwój zarówno łagodnych guzów jąder, jak i na rozwój raka. Niektórzy naukowcy uważają, że ryzyko rozwoju nowotworu wzrasta u mężczyzn po wazektomii, podczas gdy inni negują tę opinię (patrz: Choroby jąder). Innymi czynnikami ryzyka, które jednak nie zostały jednoznacznie potwierdzone w badaniach, są: siedzący tryb życia, przedwczesne dojrzewanie, przebyta świnka, urazy jąder, częste narażenie na działanie pestycydów lub promieniowania oraz czynniki zależne od matki – nieprawidłowe krwawienia w ciąży i narażenie w okresie prenatalnym na działanie estrogenów lub dietylostyIbestrolu (DES) przyjmowanych przez matki w ciąży.