Wszystkie z wymienionych niżej objawów występują jesienią i zimą. Czasami sezonowa choroba afektywna (SAD) występuje latem, ale zwykle wtedy charakteryzuje ją raczej zmniejszony, a nie zwiększony apetyt oraz mniejsza potrzeba snu, a nie senność.
♦ Depresja, brak radości życia, pesymizm dotyczący przyszłości.
♦ Zmniejszenie energii życiowej, zniechęcenie, ograniczenie aktywności życiowej.
♦ Zwiększone zapotrzebowanie na sen, trudności z budzeniem się rano.
♦ Trudności w dotarciu na czas do pracy, w wykonywaniu zwykłych obowiązków zawodowych i rodzinnych; to, co niegdyś nie sprawiało trudności, wydaje się nie do wykonania.
♦ Zwiększony apetyt i wzrost masy ciała.
♦ Nadmierny apetyt na słodycze.
♦ Izolowanie się od ludzi.
♦ Nadmierne pobudzenie, płaczliwość.
♦ Zmniejszony pociąg płciowy.
♦ Myśli samobójcze.
U dzieci i nastolatków:
♦ Zmęczenie i zdenerwowanie.
♦ Zły humor.
♦ Trudności w koncentracji.
♦ Uskarżanie się na nieokreślone dolegliwości fizyczne.
♦ Nadmierne pojadanie między posiłkami, szczególnie słodyczy, chrupek.
Leczenie światłem może być prowadzone w różny sposób i z zastosowaniem różnych urządzeń – lamp fluorescencyjnych, lamp klasycznych czy specjalnych zakładanych na czoło daszków zaopatrzonych w silne źródło światła. Urządzenia te dostarczają do naszych oczu światło o znacznym natężeniu. Ważne jest jednak, aby światło to było pozbawione szkodliwych promieni ultrafioletowych.
Najbardziej popularną formą leczenia światłem jest spędzenie od 15 minut do 1 1/2 godziny dziennie przed specjalną lampą fluorescencyjną emitującą światło 10-20 razy silniejsze niż zwykłe oświetlenie pomieszczeń (10 000 luksów). Lampę taką można postawić na stole lub biurku, a w czasie seansu można czytać, rozmawiać przez telefon czy porządkować papiery.
Inne źródła światła to większe lampy ustawiane na podłodze, daszki na czoło czy symulatory wschodu słońca zaprogramowane tak, że włączają się rano blisko łóżka.
Takie źródła światła są dostępne w specjalnych sklepach i po bardzo wysokich cenach. Jednocześnie specjaliści ostrzegają przed urządzeniami własnej konstrukcji – zwykle emitują one również szkodliwe światło ultrafioletowe.
SAD jest formą depresji i w leczeniu choroby skuteczne są leki przeciwdepresyjne.
Ćwiczenia fizyczne i wiele innych terapii psychosomatycznych przeciw depresji okazują się pomocne przy sezonowych zaburzeniach afektywnych. Pożytecznym uzupełnieniem takich terapii może być również masaż. Należy poddać się 3-4 zabiegom masażu, by się przekonać, czy wywiera on jakiś skutek; jeden zabieg nie wystarczy, by to ocenić.
Już od wieków uzdrowiciele wierzyli, że pewne ładunki elektryczne atmosfery – jony ujemne – poprawiają nastrój i stan zdrowia człowieka. W ostatnich 30 latach naukowcy skonstruowali niewielkie urządzenia wzbogacające powietrze w pomieszczeniu o jony ujemne. Jonizatory ujemne mogą być szczególnie pomocne dla osób z sezonowymi zaburzeniami afektywnymi (w pewnych badaniach wykazano 58-procentowe zmniejszenie depresji) i stanowić dobre uzupełnienie terapii światłem i farmaceutykami.
ODŻYWIANIE, WITAMINY I MINERAŁY
Ludzie z sezonową chorobą afektywną mają skłonność do przejadania się w zimie, zwłaszcza słodyczami i produktami bogatymi w skrobię. Pewien ekspert od tego schorzenia zaleca, by chorzy unikali węglowodanów, w zamian spożywali więcej białka. Warto ograniczyć spożycie węglowodanów do jednego urozmaiconego posiłku dziennie.