Katar jest tak banalną przypadłością, że często go lekceważymy. Machamy ręką, mówiąc, że sam przejdzie, tymczasem dolegliwość tę trzeba leczyć, żeby nie doprowadziła do zapalenia zatok.
Zatoki to wypełnione powietrzem przestrzenie w kościach czaszki. Dzięki nim do płuc trafia nawilżone i ogrzane powietrze, głos jest dźwięczny, a czaszka lżejsza i odporniejsza na urazy.
Wszystkie te funkcje spełniają jednak tylko wtedy, gdy są drożne. Gdy podczas kataru (wskutek obrzęku błony śluzowej) zostaną zablokowane ujścia zatok do nosa, nie może z nich wypłynąć ani powietrze, ani śluz, rozwija się w nich ostry stan zapalny. Niedoleczony – może się przerodzić w przewlekły. Jednakże przyczyną tej choroby mogą być nie tylko infekcje górnych dróg oddechowych, ale także katar alergiczny i zmiany anatomiczne w nosie (np. skrzywiona przegroda nosowa). One także powodują niedrożność zatok.
Jeśli w ciągu 7-10 dni leki dostępne bez recepty nie zmniejszyły kataru, a wydzielina z nosa jest gęsta, wybierz się do laryngologa. Pewnie doszło do zakażenia bakteryjnego zatok, lekarz więc zaleci przyjmowanie antybiotyku przez 10-14 dni. Powinnaś zgłosić się do specjalisty także wtedy, gdy objawy przeziębienia i katar dawno minęły, ale często miewasz bóle głowy w okolicach policzków i czoła, czujesz też spływającą po tylnej ścianie gardła wydzielinę. Objawy te mogą świadczyć o przewlekłym zapaleniu zatok.
Leczenie przewlekłego zapalenia zatok zależy od jego typu. Jego podstawą zwykle jest antybiotykoterapia. Niezależnie od tego podaje się leki przeciwzapalne, likwidujące obrzęk błony śluzowej, mukolityczne (rozrzedzają śluz), nowoczesne środki przeciwhistaminowe. Zdarza się jednak, że konieczny jest zabieg chirurgiczny. W przypadku gdy przyczyną kłopotów z zatokami jest niedrożność nosa, usuwa się ~ polipy lub prostuje skrzywioną przegrodę nosową, które są tego przyczyną. Udrożnią się również same zatoki.
Coraz częściej w tym celu wykorzystuje się funkcjonalną endoskopię chirurgiczną. To nowoczesny i mało inwazyjny zabieg przeprowadzany w znieczuleniu ogólnym. Jego celem jest wytworzenie trwałego połączenia między jamami nosa a zatokami w miejscu ich ujść, a także w miarę oszczędne usunięcie zmienionej chorobowo błony śluzowej z zatok. Operacja usuwa zatem przyczynę schorzenia. Natomiast popularną niegdyś punkcję, polegającą na ściągnięciu cienką igłą ropy z zatoki, wykonuje się obecnie rzadziej.