Stwardnienie rozsiane – Jak żyć?

Wprawdzie stwardnienia rozsianego nie można wyleczyć aktywnością fizyczną, ale regularne ćwiczenie mięśni zalecane jest dla powstrzymania ich atrofii.

Metoda Feldenkraisa obejmuje wiele ćwiczeń mających na celu powtórne przećwiczenie układu nerwowo-mięśniowego i zwiększenie zakresu ruchu. W czasie zajęć, grupowych bądź indywidualnych z instruktorem, przerabia się ponad tysiąc różnych ćwiczeń. Ruchy wykonuje się lekko, powoli i bez napięcia.

Ułatwienie propriorecepcji nerwowo-mięśniowej, czyli stretching PNF, to inna technika pracy z ciałem, oparta na zasadzie reedukacji ruchowej organizmu. Proprioreceptory to receptory sensoryczne – skoncentrowane w tkance mięśniowej wokół stawów – które monitorują ruchy fizyczne i umożliwiają mózgowi koordynowanie poruszeń ciała. W stretchingu PNF terapeuta ustawia ciało pacjenta w pozycji rozciągniętej i unieruchamia go, skłaniając do poruszenia się; kiedy ten usiłuje zastosować się do tych poleceń, mięśnie rozciągają się jeszcze bardziej. W miarę powtarzania ćwiczeń zwiększa się elastyczność mięśni i, w rezultacie, proprioreceptory „uczą się” osiągania rozleglejszego zakresu ruchu.
Ćwiczenia fizyczne są bardzo zalecane pacjentom ze stwardnieniem rozsianym, chociaż nie należy ich wykonywać podczas ataku, a w innych okresach nie powinny być zbyt męczące, gdyż nadmierny wysiłek może spowodować atak. Ponieważ skurcze mięśni są pobudzane przez impulsy nerwowe, ćwiczenia mięśni, których nerwy zostały uszkodzone, mogą sprawiać trudności. Niemniej pływanie, ćwiczenia rozciągające i łagodny aerobik leżą w granicach możliwości wielu chorych na stwardnienie rozsiane; nawet pacjenci na wózkach inwalidzkich mogą w jakimś stopniu ćwiczyć.
Delikatne ćwiczenia rozciągające są szczególnie pomocne przy spastyczności, sztywnym chodzie oraz powłóczeniu stopami i palcami stóp. Wykonywanie delikatnych ćwiczeń rozciągających w chłodnej wodzie, będące formą hydroterapii, także może pomóc rozluźnić spastyczne kończyny.
Badania wykazały, że regularne wykonywanie ćwiczeń ruchowych zwiększa wydzielanie rdzenia nadnerczy – stymulatora układu nerwowego, co pomaga spowolnić proces degeneracji.