Depresja jest chorobą wieloczynnikową. Reakcja depresyjna pojawia się w odpowiedzi na konkretne wydarzenie. Obniżenie nastroju może wystąpić wskutek działania ubocznego leków, wahań w poziomach hormonów (np. przed miesiączką, po porodzie) czy też towarzyszyć chorobom przewlekłym i zakaźnym.
Chociaż przyczyny depresji nie zostały do końca poznane, naukowcy zgadzają się, że choroba może być spowodowana zaburzoną funkcją neuroprzekaźników w mózgu – substancji chemicznych (głównie serotoniny) odpowiedzialnych za modulowanie nastroju. Nieprawidłowości te mają prawdopodobnie podłoże genetyczne; badania wykazały, że 27% dzieci cierpiących na depresję pochodzi z rodzin, w których stwierdzano zaburzenia nastroju.
Chociaż depresja to choroba częsta, nie zawsze jest prawidłowo rozpoznana. Objawy są nierzadko ignorowane, przez co leczenie nie zostaje rozpoczęte na czas albo w ogóle nie jest podjęte. Stwarza to duże niebezpieczeństwo dla chorego z uwagi na zagrożenie samobójstwem.
Badania wykazały, że 74% chorych na depresję pierwszej porady zasięga u lekarza opieki podstawowej, z czego u 50% rozpoznanie jest niewłaściwe. Spośród prawidłowo zdiagnozowanych chorych 80% otrzymuje leki w dawkach niewystarczających i przez zbyt krótki czas. Nierozpoznanie depresji często wiąże się z tym, że chorzy zasięgają porady lekarskiej z powodu dolegliwości typowo somatycznych (chudnięcia, problemów ze snem, zmęczenia), a o zaburzeniach nastroju w ogóle nie wspominają. Należy, oczywiście, wykluczyć przyczyny organiczne, mogące dawać podobny obraz kliniczny: niedożywienie, niedoczynność tarczycy, reakcje polekowe (trzeba uwzględnić także preparaty nabywane bez recepty lub zażywane okazjonalnie).
Depresję najłatwiej przeoczyć u osób w podeszłym wieku, ponieważ objawy choroby często wiąże się z procesem starzenia się organizmu lub z zespołem otępiennym, powodującym zaburzenia pamięci i koncentracji. W przeciwieństwie do zespołu otępiennego depresję można skutecznie leczyć, dlatego bardzo ważna jest prawidłowa diagnoza.
Jeżeli zatem podejrzewasz, że cierpisz na depresję, skontaktuj się niezwłocznie z psychiatrą, aby nie opóźniać rozpoznania i terapii.